Maluch dobrze czuje się we własnym ciele, ma nad nim coraz większą kontrolę. Potrafi stać przez chwilę na jednej nodze czy przeskoczyć przez niską przeszkodę. Coraz chętniej gra w piłkę, potrafi ją dobrze rzucać. Przy precyzyjnych czynnościach zaczyna używać ręki dominującej. Dziecko podczas zabawy z klockami stawia coraz wyższe budowle oraz potrafi odwzorować most. Rysuje linie poziome i kółka, sprawnie używa łyżki i widelca oraz pije z otwartego kubka.

Dziecko potrafi zdjąć skarpetki i buty. Zgłasza swoje potrzeby fizjologiczne, choć sporo dzieci robi to już dużo wcześniej (pierwsze próby odpieluchowania w ciągu dnia można podjąć już w wieku 18 miesięcy).

Dziecko w tym wieku dobrze poznaje drogę do domu, potrafi zapamiętać wierszyk i policzyć 2–3 przedmioty. Zasób słów sięga zwykle od 800 do 1500 wyrazów i zawiera w sobie różne części mowy (dzieci nazywają przedmioty, czynności, używają przymiotników). Rodzice zauważają ogromny postęp rozwoju mowy u swoich pociech. Zdania stają się złożone, składają się z 3–4 wyrazów oraz bardzo często pojawiają się również pytania: co? kto? gdzie? dlaczego? Brzmienie słów nie jest jeszcze do końca prawidłowe, ale nie ma już problemu z ich zrozumieniem np. duźa (duża), tot (kot), liba (ryba).

W rozwoju społecznym również widoczne są duże zmiany. Maluch coraz chętniej bawi się z rówieśnikami, jest coraz bardziej opanowany i radosny. Potrafi wyczekać na swoją kolej np. na zjeżdżalnie lub huśtawkę. Zaczyna dzielić się z innymi, sprawia mu to przyjemność. Nadal obecna jest zabawa symboliczna, ale pojawia się również zabawa z odgrywaniem ról np. zabawa w dom, gaszenie pożaru jako strażak lub łapanie złodzieja przez policjanta. Pod koniec 3 roku życia dziecko potrafi powiedzieć jakiej jest płci – wie czy jest chłopcem czy dziewczynką. Rozumie pojęcie stałości przedmiotu, lubi bawić się w chowanego. Potrafi nazwać co najmniej jeden kolor i posegregować podobne do siebie przedmioty lub połączyć w pary przeciwieństwa. Maluch bardzo często potrafi też złożyć układankę z conajmniej 3–4 elementów. W tym wieku dzieciom coraz łatwiej rozstać się z opiekunami, jest to więc dosyć dobry czas na rozpoczęcie edukacji przedszkolnej. W kontaktach z dorosłymi dzieci nadal są uparte, przekorne, ale wiele rzeczy udaje się już wytłumaczyć i w wielu sprawach można się już z maluchem porozumieć.