Co robić kiedy maluch zaczyna gorzej widzieć? Traci równowagę lub nie zauważa przedmiotów oddalonych od niego? Skąd się biorą wady wzroku u dzieci i jak je leczyć?
Wzrok u dzieci rozwija się od 6. do 8. roku życia, często jednak można spotkać o wiele młodsze dzieci, które już noszą okulary korekcyjne. Jeśli wada nie zostanie wykryta i leczona odpowiednio wcześnie, zamazany obraz może spowodować nieodwracalne zmiany w funkcjonowaniu dziecka.
Jak rozwija się wzrok?
W terminach medycznych wada wzroku to sytuacja, kiedy światło wpadające do wnętrza oka nie zostaje skupione przez układ optyczny, co skutkuje problemami w widzeniu. U noworodków i niemowląt naturalne jest to, że występuje tzw. nadwzroczność, spowodowana małą odległością między rogówką a siatkówką i kulistym kształtem soczewki. Wraz z rozwojem organizmu, a także rozwojem oka (wydłużeniem osi gałki ocznej) wada ta w prawidłowych warunkach wyrównuje się, a oko osiąga stan równowagi. Wówczas następuje tzw. normowzroczność – światło skupia się w soczewce, tak jak powinno. Bywa jednak tak, że oko rośnie dalej – wtedy powstaje krótkowzroczność, której przyczyny nadal nie są do końca znane. Z pewnością wpływ mają czynniki dziedziczne, ale także np. brak spójności między wzrostem ciała dziecka a wzrostem gałki ocznej.
Więcej informacji na temat tego jak wygląda rozwój wzroku u noworodków i niemowląt możesz znaleźć w Kalendarzu rozwoju.
Jak rozpoznać, że dziecko ma wadę wzroku?
Objawem może być np. mrużenie oczu lub częste pocieranie ich. Na wizytę u okulisty warto się wybrać także wtedy, gdy dziecko często podchodzi do obserwowanych obiektów, ma trudności z czytaniem albo zdarzają mu się częste upadki. Starsze dzieci mogą sygnalizować widzenie rozmytego obrazu, bóle głowy, oczu i ogólne rozdrażnienie.
U niemowląt niepokojącymi sygnałami są stałe zezowanie, unikanie kontaktu wzrokowego z rodzicami (od 3. miesiąca życia) i brak reakcji na bodźce wzrokowe, sięganie i chwytanie przedmiotów po łuku, nie na wprost, a także zbliżanie ich tylko do jednego oka. Poza tym: drżenie oczu i szybkie ruchy gałek ocznych po poziomej linii – są to objawy wskazujące na oczopląs.
W przypadku zeza należy pamiętać, że istnieje tzw. „zez fizjologiczny”, jednak może on występować jedynie do 6–8. tygodnia życia. Po tym czasie wzrok dziecka stanowczo powinien już się unormować.
Kiedy jest czas na wizytę u okulisty?
Wizyta u specjalisty powinna się odbyć jak najszybciej po zauważeniu któregoś z wymienionych wyżej objawów – im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym lepiej. Wzrok dziecka należy kontrolować szczególnie, kiedy choć jedno z rodziców cierpi na jakąś wadę wzroku. Wówczas kontrole wskazane są częściej niż raz w roku. Ważna jest także profilaktyka – każde dziecko powinno mieć za sobą wizytę u okulisty jeszcze przed pójściem do przedszkola lub szkoły. Warto jednak kontrolować stan wzroku już wcześniej, nawet mimo tego, że u lekarza rodzinnego odbywają się badania bilansowe.
Należy pamiętać, że badanie wzroku nie jest bolesne. Może stanowić źródło dyskomfortu dla dziecka, jednak procedura w gabinecie okulisty nie jest inwazyjna i z pewnością warta Waszej cierpliwości. ?