Sama nazwa „skaza białkowa” kojarzy się z poważną chorobą. Jednak czym jest naprawdę i jak można ją leczyć?
Skaza białkowa to potoczna nazwa alergii pokarmowej najczęściej przeciw białku mleka krowiego. Innymi alergenami mogą być jajka, ryby, cytrusy, orzechy, soja, kakao lub produkty zawierające ziarna zbóż.
Objawy
Skaza białkowa pojawia się zwykle pomiędzy 2. tygodniem a 3. miesiącem życia – im młodsze dziecko, tym większa jest przepuszczalność ścian jelita i tym większe prawdopodobieństwo uczulenia na obce gatunkowo białka. Zazwyczaj występuje pod postacią zmian rumieniowo-złuszczających w okolicy policzków, ale może dojść także do zajęcia innych obszarów ciała. Do objawów skórnych alergii na białka mleka krowiego należą: świąd i zaczerwienienie skóry, tendencja do powstawania wysypek, atopowe zapalenie skóry/wyprysk (suche, zaczerwienione (zapalne), swędzące obszary na skórze).
Skaza białkowa jest uważana za najwcześniejszy przejaw atopowego zapalenia skóry, czyli jednej z najczęstszych alergicznych chorób skóry wieku dziecięcego, o której więcej przeczytasz w tym artykule.
Innymi symptomami mogą być dolegliwości ze strony układu pokarmowego – kolki, ulewanie, zaparcia, biegunki, niewielka ilość krwi lub śluzu w stolcu, odmowa jedzenia lub niechęć do jedzenia, płacz z powodu bólu brzuszka. Dziecko bywa niespokojne i rozdrażnione – cierpi na objawy alergii, ale jeszcze nie potrafi zakomunikować, że np. swędzi go skóra.
Leczenie
Zwykle obserwuje się ustępowanie nadwrażliwości pokarmowej z wiekiem, tj. pomiędzy 3. a 8. rokiem życia, co jest związane z dojrzewaniem układu immunologicznego i poprawą funkcji jelitowych. Mówi się, że dziecko „wyrasta” z alergii pokarmowej, natomiast znaczenie mogą zyskiwać alergeny powietrznopochodne, takie jak roztocze kurzu domowego, pyłki, pleśnie. Alergia na białka mleka krowiego ustępuje szybciej u dzieci z niskim stężeniem swoistych przeciwciał IgE.
Jeśli skaza białkowa zostanie stwierdzona przez lekarza, a dziecko nie może być karmione piersią, powinno być mu podawana mleko oznaczone symbolem HA. Należy także wyeliminować uczulający składnik z diety – czy to z diety mamy karmiącej piersią, czy malca, który je już pierwsze posiłki. Efektów diety eliminacyjnej można spodziewać się po ok. 3-4 tygodniach.
Do tego czasu stosuj w kąpieli emolienty i kosmetyki przystosowane do atopowej skóry, wietrz i nawilżaj mieszkanie – to wszystko ulży dziecku do czasu minięcia skutków alergii.
Skaza białkowa, podobnie jak każda inna alergia, ma większe szanse na wystąpienie, jeśli któreś z rodziców lub obydwoje są alergikami. Jeśli zauważysz objawy u swojego dziecka lub masz podejrzenie, że maluch może być uczulony – nie zwlekaj i jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem, który doradzi i wdroży proces leczenia.
Profilaktyka
Ochronny wpływ na wystąpienie alergii na białka mleka krowiego ma: karmienie piersią przynajmniej do 4.-6. mż, a gdy jest to niemożliwe, stosowanie w grupach ryzyka mleka modyfikowanego o różnym stopniu hydrolizy białek.
Eksperci rekomendują wprowadzanie pokarmów uzupełniających w okresie przeważającego karmienia piersią, nie wcześniej niż po ukończeniu przez dziecko 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu życia (okres okienka immunologicznego). Unikamy również opóźniania wprowadzania tzw. pokarmów potencjalnie alergizujących (np. glutenu, jaj, ryb), co ma chronić dziecko przed rozwojem alergii.