Inteligencja emocjonalna oznacza umiejętność rozpoznawania i kontrolowania emocji – czyli świadomego ich wykorzystywania. Dzięki niej rozumiemy i reagujemy na swoje i otaczających nas ludzi emocje.
Obszary inteligencji emocjonalnej
Daniel Goleman, amerykański psycholog, twierdzi, że na inteligencję emocjonalną składa się pięć kompetencji:
- Samoświadomość, czyli rozpoznanie własnych emocji oraz to jaki mają wpływ na innych ludzi i otaczający nas świat;
- Samoregulacja/samokontrola, czyli kontrola swoich emocji. Zdolność radzenia sobie ze stresującymi sytuacjami;
- Samomotywacja, czyli podejmowanie odpowiednich decyzji. Szukanie i odnajdowanie rozwiązań swoich problemów oraz zaangażowanie w osiąganie celów;
- Empatia, inaczej zwana świadomością społeczną – polega na byciu otwartym na innych oraz rozumienie ich emocji, a także wrażliwość na nie;
- Kompetencje społeczne, czyli rozumienie społecznych relacji, utrzymywanie i pielęgnowanie więzi z innymi ludźmi.
Potrzeba inteligencji emocjonalnej
Nie tylko dorośli potrzebują inteligencji emocjonalnej, ale też dzieci. Pomaga ona przede wszystkim podczas relacji międzyludzkich – przy nawiązywaniu i utrzymywaniu znajomości. Maluchy także potrzebują towarzystwa dla odpowiedniego rozwoju – najlepiej w swoim wieku. Bardzo ważne jest także, aby radziły sobie z trudnymi sytuacjami. Muszą rozumieć, że inne dzieci mają także swoje potrzeby, które należy szanować – jeśli jego kolega nie chce się z nim bawić i jest smutny, dziecko powinno wiedzieć, że w takiej sytuacji należy pocieszyć drugą osobę.
Dla naszych dzieci chcemy, aby nie ponosiły ich emocje. Zanim się tego nauczą, dzieci będą reagować w stresujących sytuacjach dość impulsywnie. Mały człowiek nie do końca rozumie wtedy, co się z nim dzieje. Rodzice powinni więc pomóc dziecku w rozpoznawaniu i nazywaniu emocji, których doświadczają. Należy także tłumaczyć innym, w jakich momentach trzeba panować nad emocjami i jak to robić.
Rozwój inteligencji emocjonalnej
Następuje on z reguły w wieku przedszkolnym, kiedy dziecko ma do czynienia z innymi dziećmi. Uczy się wtedy emocji swoich i innych osób. Dzięki temu mały człowiek dowiaduje się jak reagować odpowiednio do zaistniałych sytuacji. Uczy się empatii, rozwiązywania swoich problemów i świadczenia swojej pomocy innym.
Rodzice małych dzieci powinni od początku pomagać im w rozwoju inteligencji emocjonalnej. Warto zauważać i nazywać jego nastroje oraz zwracać uwagę na to, że inni ludzie również posiadają swoje emocje. Uczucia dziecka należy akceptować i nie bagatelizować, ponieważ może to doprowadzić do pogłębienia jego dezorientacji.