Przywileje dla ciężarnej

Jeśli jesteś w ciąży, warto wiedzieć, że obowiązują Cię przepisy, które gwarantują Ci pewne przywileje i to nie tylko w pracy.

Jeśli chodzi o opiekę medyczną, to przez cały okres ciąży i do 6. tygodnia po porodzie, masz prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej oraz refundowanych leków bez względu na to, czy jesteś ubezpieczona, czy nie. Aby uzyskać prawo do świadczeń, musisz jedynie mieć dokument potwierdzający, że spodziewasz się dziecka, np. kartę ciąży.

Masz prawo do pełnej informacji o swoim zdanie zdrowia a także o metodach łagodzenia bólu w trakcie porodu, które możesz ustalić z osobą prowadzącą Twoją ciążę. Masz również prawo wybrać szpital, w którym będziesz rodzić, pozycję, miejsce (np. w wodzie) i zadecydować o obecności partnera na sali. Pamiętaj, że publiczny szpital nie może pobierać dodatkowych opłat za znieczulenie zewnątrzporodowe, ale o jego podaniu zawsze decyduje lekarz.

Kobiety w ciąży są także zakwalifikowane do grup uprzywilejowanych, co oznacza, że bez kolejki dostaną się do lekarza specjalisty, mają prawo do świadczeń i ambulatoryjnej opieki poza kolejnością, a także są obsługiwane w aptekach jako pierwsze. Poza kwestiami związanymi z przebiegiem ciąży i porodem, masz prawo do bezpłatnych świadczeń dentystycznych do 42. dnia połogu.

Na pewno wiesz również, że w środkach komunikacji miejskiej znajdują się specjalne miejsca przeznaczone dla osób starszych a także kobiet w ciąży. Nie wahaj się z nich skorzystać. Takie miejsca są również wyznaczone na dworcach i lotniskach. W sklepach można natknąć się na kasy, które w pierwszej kolejności obsługują kobiety w ciąży lub są im dedykowane.

W przypadku pracy, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy (Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy z późniejszymi zmianami), Twój pracodawca nie może rozwiązać ani wypowiedzieć umowy o pracę w czasie Twojej ciąży oraz urlopu macierzyńskiego. Są jednak pewne zastrzeżenia. Jeśli umowa została zawarta na czas nieokreślony lub próbny, wówczas pracodawca zobowiązany jest przedłużyć ją do momentu porodu, jednak nie ma obowiązku udzielać urlopu macierzyńskiego ani podpisywać kolejnej. Jeśli termin realizacji umowy nie przekracza miesiąca i dobiegła ona do końca przed upływem 3. miesiąca ciąży, wówczas przepisy także nie zobowiązują pracodawcy do przedłużenia jej.

W przypadku, kiedy zakład pracy jest likwidowany lub jest w stanie upadłości, pracodawca musi określić termin do kiedy kończą się świadczenia. Przysługuje Ci wówczas zasiłek macierzyński do dnia porodu w 100% wysokości wynagrodzenia wypłacany przez ZUS.

Nie możesz również pracować w godzinach nadliczbowych (powyżej 8), nocnych (od 21 do 7), w warunkach szkodliwych, zagrażających zdrowiu czy życiu, a także w tzw. systemie przerywanym nawet jeśli wyrazisz na to zgodę. Mogą Cię za to obowiązywać, po uprzednim wyrażeniu zgody, wyjazdy służbowe lub przeniesienia poza miejsce dotychczasowej pracy. Masz także prawo do zwolnienia się z pracy, aby odbyć badania lekarskie.

Jeżeli przed ciążą nigdzie nie pracowałaś, ale byłaś zarejestrowana w Urzędzie Pracy, podlegasz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jeżeli nie byłaś zarejestrowana, takie świadczenia Cię nie obowiązują, ale masz prawo do opieki lekarskiej, którą możesz objąć także dziecko. W przypadku wątpliwości, zawsze możesz zgłosić się do Ośrodka Pomocy Rodzinie w Twoim mieście, gdzie pracownik udzieli Ci informacji oraz pomocy w formalnościach, jeśli tego potrzebujesz.