Otyłość jest chorobą cywilizacyjną, która dotyka nie tylko dorosłych, ale i dzieci. Skąd się bierze i jak możesz zadbać o to, by Twoje dziecko uniknęło jej powikłań?

Złe geny odpowiadają za otyłość?

Otyłość pierwotna ma podłoże genetyczne tylko w 5% przypadków. Otyłość wtórna może być związana z niektórymi chorobami wrodzonymi (np. zespół Downa, Turnera) oraz nabytymi (np. po leczeniu niektórymi lekami lub w wyniku zaburzeń hormonalnych).

Warto uświadomić sobie, że otyłość w wieku rozwojowym to poważny problem zdrowotny, który może stać się przyczynkiem takich chorób jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, zaburzenia lipidowe. Wraz z otyłością u dzieci wzrasta także ryzyko chorób układu oddechowego, kostnego, zaburzeń hormonalnych (prowadzących do problemów z płodnością) oraz zaburzeń emocjonalnych.

Wpływ na rozwój otyłości u dzieci mają:

• Rozwój płodu podczas ciąży – udowodniono, że zwiększony odsetek otyłości pojawia się zarówno u dzieci ze zbyt małą jak i dużą masą urodzeniową. Problem ten dotyczy również dzieci matek z cukrzycą.
• Sposób karmienia niemowlęcia – dzieci karmione piersią rzadziej cierpią z powodu otyłości. Mleko matki zawiera liczne substancje odgrywające rolę w regulacji apetytu, niemowlęta karmione są na żądanie – szybko uczą się rozpoznawać oznaki głodu i sytości.
• Nawyki żywieniowe i aktywność fizyczna rodziny i dziecka – dziecko rodziców z otyłością ma 70% szans na to, że również będzie otyłe. Dziecko rodziców szczupłych – jedynie 10%.

Wyrabianie odpowiednich nawyków żywieniowych zaczyna się już w okresie niemowlęcym. Wprowadzając pokarmy stałe, powinniśmy zwracać uwagę na ich jakość i odpowiednie zbilansowanie – rodzice decydują jakie pokarmy dziecko spożywa, ale to dziecko decyduje ile jest w stanie zjeść. Karmienie dzieci na siłę, nagradzanie za zjedzenie całego posiłku, może prowadzić do przejadania się, a w konsekwencji do otyłości.

Co powinna zawierać odpowiednio zbilansowana dieta dla dziecka?

Przede wszystkim produkty wartościowe odżywczo, bez nadmiaru soli oraz cukrów prostych. W ciągu dnia dziecko powinno zjadać 5 porcji warzyw i owoców, produkty nabiałowe i zbożowe – warto postawić na pełnoziarniste makarony i pieczywo oraz kasze. Dwa razy w tygodniu w diecie dziecka powinny pojawić się ryby.

Pamiętaj, że w razie wątpliwości zawsze warto udać się do dietetyka.

Jak zachęcić dziecko do aktywności fizycznej?

Ostatnim, ale niezwykle istotnym elementem profilaktyki otyłości jest aktywność fizyczna – zaleca się godzinę aktywnej zabawy dziennie w czasie wolnym i przynajmniej pół godziny intensywnego wysiłku fizycznego podczas pobytu w szkole/przedszkolu. Czas spędzany przed ekranem telewizora lub komputera powinien być ograniczony do maksymalnie 2 godzin dziennie.

W przypadku aktywności fizycznej nie do przecenienia jest rola rodziny. Dobry przykład ze strony uprawiających sport rodziców sprawi, że dziecko dużo chętniej będzie się angażować w zajęcia fizyczne. Rodzinne spacery, wspólne uprawianie sportu nie tylko Was zbliży, ale i pozwoli Ci na zachowanie dobrej formy.

Przyszłość Twojego dziecka zależy przede wszystkim od stanu jego zdrowia. Podejmując odpowiednie działania profilaktyczne, pomożesz mu uniknąć poważnych chorób, będących konsekwencją otyłości.