To, że dzieci pięknie pachną a zapach dziecka jest jednym z najważniejszych elementów pozwalających na wytworzenie się więzi miedzy rodzicem a dzieckiem wiemy nie od dziś – a czy dziecko jest wrażliwe na zapachy? Czy są zapachy, które szczególnie lubi noworodek? Jak rozwija się u niego zmysł powonienia i czy lubi jakieś konkretne zapachy?
O ile u dorosłych zapach jest w pewnym sensie najmniej rozwiniętym ze zmysłów (bardziej polegamy na wzroku i słuchu), o tyle dla dziecka, zapach ma ogromne znaczenie. Pozwala mu zdobywać informacje o otaczającym go świecie i wiąże go z mamą.
Noworodek ma na tyle wykształcony węch, że jest w stanie rozpoznać zapach wód płodowych i bardzo szybko uczy się zapachu matki. Dzięki temu bezbłędnie ją rozpoznaje. Czy poza tym rozpoznaje inne zapachy? Naukowcy uważają, że tak – wiążą to z faktem rozpoznawania przez maluchów 4 podstawowych smaków (poza słonym – ten zaczynają poznawać dopiero w wieku 4 miesięcy). Aby rozróżnić smaki konieczny jest węch (wiedzą to osoby z anosmią, które tracąc węch, tracą również większość odczuwanego smaku).
Jak kształtuje się pamięć węchowa noworodka? W przeprowadzonym przez grupę badaczy (Romantshik) eksperymencie, noworodkom podano kilka zapachów od 4–37 minut po porodzie a drugiej grupie po 12 godzinach. Dzieci z tej grupy, która była poddana działaniu zapachów po porodzie zapamiętały zapachy znacznie lepiej. Prawdopodobnie zatem jest to kwestia ewolucyjna – dziecko zaraz po porodzie powinno nauczyć się zapachu mamy. Badania wykazują też, że dziecko będzie lubić wszelkie inne zapachy, na które natchnie się zaraz po porodzie.
Czy są zatem zapachy, które lubi noworodek?
- Zapach mleka matki – noworodek jest w stanie odróżnić go od zapachu nie tylko sztucznego (nie ludzkiego) mleka, ale również mleka innej kobiety. Mało tego, badania przeprowadzone w 2009 roku (Nishitani) wykazały, że dziecko może zostać uspokojone zapachem mleka matki (wykorzystywano je do uspokajania dziecka podczas dość bolesnego zabiegu medycznego).
- Rumianek – co wiąże się najprawdopodobniej z tym, że zawiera go wiele środków pielęgnacyjnych. W efekcie, ponieważ dziecko styka się z nim od małego, to po prostu go rozpoznaje i lubi.
- Wanilia – wanilią pachnie zarówno mleko matki jak i … skóra noworodka. Dlatego ten zapach lubi większość z nas i to przez całe życie.